Etkili sınıf yönetimi konusu öğretmenlerin en çok zorlandıkları konulardan birisi. Her ne kadar çocuklara ilgili de olsanız, hayatınızda 10 tane çocuk da büyütmüş olsanız hiçbirisi sınıfın içerisindeki o 25-30 (bazen 40 ve daha fazlası) kişiyi kontrol etmeye benzemez. Bu nedenle sizlere etkili sınıf yönetimi yöntemleri, etkili sınıf yönetimi nasıl yapılır bu konularda işinize yarayacak 5 ipucu vermeye karar verdim. Aslında, bu benim izlenimlerim, gözlemlerim ve tecrübelerimin yanı sıra diğer öğretmenlerin tecrübelerine de dayanan ipuçları.
Öğretmenliğin İlk Yıllarında Yapılan Hatalar
Öğretmenliğimin ilk yılında, öğrencilerime iyi davranmazsam, her zaman onlara güler yüzlü olmazsam, onlara hiçbir şey öğretemeyeceğimi düşünürdüm. Eminim bu birçoğunuzun başına gelmiştir ya da gelecektir. Bunun sonucu o yıl sıfır sınıf yönetimi şeklinde sonuçlandı. Sonuç tabi ki hüsran. Ben de yardıma muhtaç bir kedi gibiydim.
Öğretmenliğimin ikinci senesinde ise artık ders almıştım. Bu sene geçen sene gibi olmayacaktı. Öyle kedi filan yok, bu sene kızgın bir ejderha gibi olacaktım. Oldum da. Sonuç, yine hüsran. Öğrencilerimle düzgün iletişim bile kuramadım. Kendilerini bana kapattılar.
Yıllar geçti ve geldik 3. yılımıza. Eğer iyi bir öğretmenseniz ve kendinizi eleştirmeye açıksanız yanlışlarınız kabul edip ders almalısınız. Kendinizi geliştirmek için vazgeçilmez noktalardan birisidir bu. Ben de öyle yaptım ve ilk iki yılımdan dersler çıkararak artık daha olgun bir şekilde davranmaya başladım. Şunu baştan söylemeliyim ki, “sınıfta güler yüzlü bir öğretmenim her zaman gülerim” işe yaramıyor. Çünkü öğrenciler her zaman bunu kullanabilecek zekaya sahipler ve bunu dersin akışına zarar verecek şekilde, sizin sınıftaki otoritenizi sarsacak şekilde kullanıyorlar. Bu yüzden ben de bu yıldan itibaren daha ciddi bir yüz ifadesi ile derse başlayıp zamanla sınıf içerisinde yumuşak bir tavır sergileyen, soru soran öğrencilere yumuşak bir üslup kullanan ama dersi sabote etmeye çalışanlara sert bir bakış atan bir öğretmen haline büründüm. İşe yaradı mı, aslında onu öğrencilerime sormak lazım.
Hocam ilk başlarda derste bazen çok ciddi görünüyordunuz. Bir şey sormaya çekiniyordum ama sonraları sizi tanıdıkça ne kadar güler yüzlü olduğunuzu ama yeri geldiğinde ciddiyetinizi koruduğunuzu gördüm.
M.A. – 14 yaşında
Hocam dersini severek dinlediğim dinlemesem bile konuşmaya çekindiğim nadir öğretmenlerdensiniz. Çünkü ne zaman ne yapacağınız belli olmuyor.
A.G. – 16 yaşında
Girişimciler İçin 8 Yenilikçi İş Fikri
Etkili Sınıf Yönetimi Yöntemleri
Öğrencilerimden 3. yıldan sonra bazı mesajları. İşe yaramışa benziyor. Peki bu işin sırrı nerede? Etkili bir sınıf yönetimi için ne gerekli?
1. Öğrencilere Alçak Sesli Fakat Net Bir Ses Tonu Kullanın
Alçak ses tonu yüksek ses tonuna göre etkili sınıf yönetimi konusunda daha etkili bir yöntem. Nedenini soracak olursanız, yüksek ses tonuyla konuştuğunuzda öğrencilerin sizlere karşı ilgisi ve saygısı kayboluyor. Sürekli yüksek ses tonu kullanan öğretmenler gerçekten yüksek ses tonu kullanmaları gerektiği vakitte öğrencilerin dikkatlerini çekmekte zorlanıyorlar. Bu nedenle, alçak ses tonunun büyüsünden faydalanın.
2. Özür Dilemeyi Bilin
Hata yapmak hepimize özgü bir davranıştır. Öğretmen de olsak hata yapmama gibi bir lüksümüz yok. Bazen sınıfta öğrencilere karşı hatalarımız da olmuyor değil. Peki, bu durumda ne yapıyoruz?
“Ben zaten öğretmenim hata yapabilirim kimseye de hesap vermem” demek öğrenci kitlesine kötü örnek olmak olur ki bunu hiçbirimiz istemeyiz. Bu nedenle böyle durumlarda özür dilemeyi bilmeliyiz ki emin olun öğrenciler kendilerinden özür dilendiğinde sizi iki kat daha fazla saygı duyuyorlar. Ve unutmayın arkadaşlar, öğrenci size saygı duyarsa bilin ki sınıf yönetiminiz her zaman daha kolay olur.
Bu konuda yaşadığım bir olayı anlatmak istiyorum. Derste bütün öğrencileri tahtaya kaldırıp ikili konuşmalar hazırlayıp sınıfta sergilemelerini istedim. Herkes kalkıp performansını bitirdikten sonra da bütün sınıfa tahtaya çıkan arkadaşlarını alkışlattım. İki öğrenci çıkıp oturduğunda hatırlamıyorum ama nedense alkışlamayı unutmuşum ve bana dersin sonlarına doğru dedi ki: “Hocam herkesi alkışlattınız bizi alkışlatmadınız.” Açıkçası bu durum beni hem yaraladı hem de hemen bir reaksiyon göstermem gerektiğini düşünmeye sevk etti. Özür imdadıma yetişti. “Gerçekten çok özür dilerim ama sanırım o an unutmuşum, yoksa siz harika iş çıkardınız. Arkadaşlar hadi arkadaşlarınızı performanslarından dolayı alkışlayalım” diyerek gönlünü aldım. Buna değdi mi, kesinlikle.
3. Eğlenceli Aktiviteler, Ders Planları ve Materyaller Hazırlayın
Eğlenceli Aktiviteler Hazırlamak İçin Web Araçları
Etkili sınıf yönetimi için en önemli unsurlardan birisi de öğrencilerin dersten zevk almaları. Bir öğrenci eğer sizin dersinizi sevmiyorsa, sizin konuya hakim olduğunuza inanmıyorsa size saygı göstermeyecektir. Bu nedenle, aslında etkili sınıf yönetimi alan hakimiyetinizden geçer. Sürekli monoton bir ders, aktivitesiz sadece sunuş yoluyla anlatılan bir ders öğrencileri sıkacaktır. Öğrencinin sizin dersinizi iple çekmesi için bir nedene ihtiyacı var. O da sizin her ders hazırladığınız sürpriz aktiviteler olacaktır. Şimdi size birkaç öğretmenin öğrencileri için hazırlamış olduğu sürpriz aktiviteleri paylaşacağım. Bakalım neler yapmışlar.
- “Ben her Pazartesi öğrencilerimle hafta sonu ne yaptıkları hakkında muhakkak konuşurum. Bu onları hem derse ısındırıyor hem de pazartesi stresini üzerilerinden atmalarına yardımcı oluyor”
- “Ben genelde sınıfta dolaşarak öğrencilere sorular yöneltiyorum. Sınıfa almış olduğum bir panoya öğrencilerimin doğum günlerinde onlar için notlar paylaşıyorum. Ayrıca burada onların motivasyonlarını arttıracak küçük notlar bırakıyorum”
- “Ben bir İspanyolca öğretmeniyim ve derse girmeden öğrencilerimi kapıda karşılıyorum. Her gelen öğrencilerime her gün ilgilerini çekecek genelde öğrendikleri kelime ile ilgili sorular soruyorum. Mesela, “Hangisini tercih edersin? Kedi mi köpek mi?” ya da “Hangisi daha iyi Messi mi Ronaldo mu?” İlk başlarda bu onlara garip geliyordu fakat artık sormazsam nerede bizim sorumuz diye sürekli beni sıkıştırıyorlar.”
- “Ben derse girdikten sonra kapıya not bırakıyorum: Dans etmeden derse giremezsin yazıyor.”
- “Biz de öğrencilerle sınıfta sevgimizi gösteren bir işaret dili kullanıyoruz. Birisi sınıfta söz alıp soruya cevap verdiğinde ona bu işareti gösteriyoruz.”
Hepsi de ne kadar farklı ne kadar yaratıcı fikirler değil mi? Aslında görünüşte basit ama emin olun uygulamada çok etkili. Bir öğrenci senin dersini neden sevsin? Sana saygı duyduğu için, dersi sevdiği için, eğlendiği için, öğrendiği için ve buna benzer şeyler. Etkili sınıf yönetimi istiyorsanız bunlardan birisi muhakkak olmalı.
4. Öğrencilerle Tartışmaya Girme
Etkili sınıf yönetimi yöntemleri konusunda önemli bir noktalardan birisi de öğrencilerle sınıf içerisinde tartışmaya girmemeniz. Sınıf içerisinde yaşanan bir gerginlikte öğrenciyi yumuşak ama sert bir dille uyarmalı ardından öğrencinin saygısızlığı devam ettiği taktirde konuyu şimdilik orada kapatıp konuyu dersten sonra özel olarak tartışmalısınız. Sınıf sizin güç gösterisi sergileyeceğiniz bir ortam değil ve emin olun bu durumda zaten siz zararlı çıkarsınız. O kadar özenle tasarladığınız sınıf yönetimi etkinlikleriniz bir anda çöpe gidebilir. Öğrencilerle sınıfta tartışmak yerine olayı kapatıp dersinize devam edin. Ama dersten sonra muhakkak bire birde konuşun.
5. Öğrencilerinizi Güldürün
Öğrencilerinizi etkilemenin en önemli yollarından birisi iyi bir espri anlayışına sahip olmanız ve onları güldürmektir. Tabi ki derste ciddi olmalıyız ama dersin her anı bu ciddiyetle bitmez. Öğrencilerin dersin bazı kısımlarında streslerini atmaları için gülmeye ve eğlenmeye de ihtiyaçları var. En azından bu şekilde daha etkili bir sınıf yönetimi sağlamış olursunuz.
Espri ve güldürme derken şunu kastetmiyorum. Örneğin, bir öğrenciniz ayağa kalktı ve bir şeyler söyledi siz de bu söylenilen ifade üzerinden onu da kırabilecek ama sınıfı güldürecek bir espri yaptınız. Bence ders ciddi devam etseydi daha iyiydi. Çünkü bu durum öğrencileri küçük düşürür, dolayısıyla sizi de öğrencilerin gözünde küçültür.
Etkili sınıf yönetimi nasıl yapılır, sınıf yönetimi ipuçları konusunda yapmış olduğum bilgilendirmelerden sonra sizlerin yardım isteyen bir kedi ya da terör estiren bir ejderha gibi olmamanızı diliyorum. Yapmanız gereken en önemli şey empati kurmak. Siz ne isterdiniz bir derste?
Etkili sınıf yönetimi konusundaki yazımı beğendiyseniz paylaşmayı unutmayın. Bu konuda sizin de tecrübeleriniz varsa yorum kısmında paylaşabilirsiniz. Sınıf yönetimi konusunda hangi teknikleri uyguluyorsunuz? Başınızdan geçen ilginç olaylar oldu mu?
Kaynak: https://www.weareteachers.com/classroom-management-middle-school/
